تحلیل دسترسی فضایی به خدمات بهداشتی درمانی در شهر مشهد

Authors

  • مصطفی امیرفخریان عضو علمی جهاد دانشگاهی /دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

برنامه‏ریزی دسترسی، به­عنوان شیوه‏ای از برنامه‏ریزی یکپارچه کاربری­ها و شبکة حمل‏ونقل دارای دو بعد فضایی و غیرفضایی است. موجود بودن و در دسترس بودن خدمات، از ابعاد دسترسی فضایی محسوب می‏شود، که این مطالعه به بررسی خدمات درمانی در شهر مشهد می‏پردازد. روش مطالعه از نوع توصیفی ـ تحلیلی، است که براساس آن، پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی از فضاهای درمانی در نرم­افزار ARC-GIS (شامل 6 کاربری ‏عمده با 4528 مورد فراوانی) و بهره‏گیری از مدل­های دسترسی «دومرحله‏ای حوضه شناور»، وضعیت شاخص دسترسی‏ حوزه‏های شهر مشهد به هر یک از فضاهای درمانی تعیین شد. مزایای بهره‏گیری از این روش، در مقایسه با سایر روش­ها، استفادة همزمان از شاخص­هایی نظیر فاصله، شعاع عملکردی و تعداد تسهیلات است. نتیجة این تحلیل بیانگر عدم انطباق بین توزیع فضایی جمعیت و پراکنش خدمات درمانی است. به­عبارتی، نواحی مرکزی شهر بهترین دسترسی و نواحی پیرامونی دارای ضعیف­ترین دسترسی به خدمات درمانی را دارند. در ادامه، ضمن استفاده از نرم­افزارspss  و بهره‏گیری از مدل «تحلیل خوشه‏ای دومرحله‏ای»، 1266حوزة‏ جمعیتی شهر مشهد از نظر شاخص دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی طبقه­بندی شد. در این بخش، نتایج یافته‏ها نشان داد که شهر مشهد قابل طبقه‏بندی به دو خوشه است، شامل خوشة اول با میانگین شاخص دسترسی 3.24 شامل 2.3 درصد حوزه‎‏های شهری (حوزه‏های دارای شرایط بسیار عالی دسترسی) و خوشة دوم با میانگین شاخص دسترسی 0.061 شامل 97.7 درصد حوزه‏ها که در مقایسه با خوشة اول وضعیت مناسبی را نشان نمی‏دهد. نمودارهای تهیه شده از ارزیابی این مدل نشان داد که مهم­ترین شاخص درخصوص تفاوت خوشة اول با خوشة دوم، شاخص دسترسی به داروخانه‏هاست. از سوی دیگر، شاخص دسترسی به پایگاه­های اورژانس کمترین نقش را در این طبقه‏بندی نشان می‏دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برنامه‌ریزی دسترسی غیرفضایی به خدمات بهداشتی-درمانی در شهر مشهد

موضوع دسترسی به خدمات شهری از‌جمله مسائل مهمی است که فضای شهر را از ابعاد گوناگون تحت‌تأثیر قرار می‏دهد. در برخی مواقع عدم‌دسترسی مناسب به برخی کاربری‌ها، سلامت افراد را نیز در معرض خطر می‏اندازد. خدمات بهداشتی-درمانی نمونه‌ای از این دست است که الزام دسترسی به‌موقع و مناسب به آن، برای همۀ افراد جامعه ضروری است. دسترسی به خدمات از دو بُعد دسترسی فضایی و دسترسی غیرفضایی قابل بررسی است. در این میان...

full text

تحلیل فضایی دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در مناطق روستایی بخش شیب آب زابل

چکیده سلامتی به عنوان یکی از حقوق عمده انسان ها بوده و همه ی مردم باید به منابع مورد نیاز برای تأمین آن، دسترسی داشته باشند، دسترسی عموم مردم به خدمات اولیه ی بهداشتی، یکی از شاخص های مربوط به سلامت است. همچنین دسترسی به خدمات بهداشتی _ درمانی از عوامل اثر گذار بر سلامت است. از این رو، با توجه به اهمیت موضوع دسترسی به خدمات بهداشتی_ درمانی، یکی از ویژگی های مراقبت بهداشتی در دسترس بودن و دست...

15 صفحه اول

اولویت بندی نیاز به خدمات بهداشتی درمانی محلات حاشیه‏نشین شهر مشهد بر اساس سیستم پشتیبانی فضایی چند معیاره (MC-SDSS)

شهر مشهد با 8 پهنه عمده، شامل 42 محله حاشیه‏نشین، براساس آمار 1385 دارای 804000 نفرجمعیت و 6354 هکتار وسعت است که به ترتیب 33 و 22 درصد از جمعیت و وسعت شهر مشهد را در بردارد. ارزیابی شاخص‌های بهداشتی درمانی در این مناطق حاکی از وضعیت بسیار نامطلوب آن است. به گونه‏ای که سرانه تخت بیمارستان 8040، داروخانه 16090، داروخانه شبانه‏روزی و پایگاه اورژانس 134079 و درمانگاه 73174 نفر است. با توجه به وسعت...

full text

تحلیل تعادل فضایی دسترسی به خدمات شهری مطالعه موردی: شهر اقلید

نقطه اشتراک برنامه‌ریزی شهری و عدالت اجتماعی در شهر، عدالت توزیعی است. اساس توزیع عادلانه خدمات شهری نیز توجه به دو معیار قابلیت دستیابی و چگونگی پراکنش فضایی خدمات می‌باشد. هدف این پژوهش تحلیل تعادل فضایی دسترسی به خدمات شهری در شهر اقلید می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌های مورد نیاز با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه گردآوری شد. جامعه آماری، شهروندان 15 محله شهر اقلید ...

full text

بررسی وضعیت دسترسی جمعیت حاشیه نشین به خدمات بهداشتی درمانی در شهر شیراز

مقدمه: حاشیه­نشینی نوعی سکونت غیر رسمی به­صورت نا متعارف در حاشیه شهرها است که از کم­ترین امکانات رفاهی و خدماتی از جمله خدمات بهداشتی برخوردارند. هدف این مطالعه بررسی وضعیت دسترسی این افراد به خدمات بهداشتی و درمانی می­باشد. مواد و روش­ها: جمعیت هدف در این مطالعه کلیه خانوارهای حاشیه­نشین شهر شیراز بود که از این خانوارها یک نمونه 380 تایی به روش نمونه­گیری طبقه­بندی انتخاب گردید. اطلاعات در فر...

full text

اولویت بندی نیاز به خدمات بهداشتی درمانی محلات حاشیه‏نشین شهر مشهد بر اساس سیستم پشتیبانی فضایی چند معیاره (mc-sdss)

شهر مشهد با 8 پهنه عمده، شامل 42 محله حاشیه‏نشین، براساس آمار 1385 دارای 804000 نفرجمعیت و 6354 هکتار وسعت است که به ترتیب 33 و 22 درصد از جمعیت و وسعت شهر مشهد را در بردارد. ارزیابی شاخص های بهداشتی درمانی در این مناطق حاکی از وضعیت بسیار نامطلوب آن است. به گونه‏ای که سرانه تخت بیمارستان 8040، داروخانه 16090، داروخانه شبانه‏روزی و پایگاه اورژانس 134079 و درمانگاه 73174 نفر است. با توجه به وسعت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 3

pages  61- 74

publication date 2013-09-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023